Этникалык кыргыздар

Ѳткѳн айдын акырында, Кыргызстандын Түркия Республикасындагы толук жана атайын ыйгарым укуктуу элчиси Ибрагим Жунусов, Аканара шаарынын Чубук аймагында жашаган вандык кыргыздар менен жолугушту. Түркиянын чыгышындагы Ван облусунун Эржиш районуна караштуу Улуупамир кыргыз айылында бир топ кыргыз жашайт. Рахманкул хан баштаган бир топ кыргыз, ѳткѳн кылымдын 80-жылдары Ооганстандан Пакистан аркылуу ушул жакка келишкен. Чарба күтүп, очор бачар болуп жашашкандары менен…

Кыргызстандын Түркиядагы атайын жана толук ыйгарым укуктуу элчиси Ибрагим Жунусов баштаган топ Анкаранын четиндеги Чубук районуна барып, Вандан көчүп келген кыргыздардын ал абалын сурап, райондун башчысы менен жолугуп келди. Бул тууралуу элчиликтен билдирди. Жолугушуудан кийин Анкарадагы кыргыздардын суранычы менен элчи баштаган топ Чубук аймактык музейин кыдырышты. Музей экспонаттары аркылуу, жергиликтүү элдин жашоо-шартын,маданиятын айтып беришти. Андан соң…

Ош шаардык мэриясынын аппарат жетекчиси Алмазбек Осмонов, шаардын борбордук стадионунда 8 жылдан бери жашап келе жаткан Калбүбү Жамиловадан, анын жалпыга маалымдоо каражаттарына маек бербөөсүн талап кылды. Бул тууралуу Калбүбү Жамилова аймактык кабарчыга билдирди. Анын айтымында, мэрия кызматкерлери Turmush басылмасына берген маеги канчалык деңгээлде чын экендигин сурашкан. Ош шаарынын А.Сүйүнбаев атындагы борбордук стадионунда 8 жылдан бери эки баласы менен жашап…

СССР тарап мамлекеттер эгемендүүлүкө өтүп, адамдар жер которуп, ойдо жок жашоого кабылдык. Ата-Журтан алыстап, Ата-Мекенибиз болгон Кыргыстан тарапка, Мургаптын бир уч калкы бүгүнкү күндө Чүй, Сары-Өзөн, Кара-Балта, Ош, Ыссык-Көл тарапта жашоо кечирүүдөбүз. Жараткандын буйруган ырыскысын терип жеп жашоо жаман эмес. Өзүбүздүн каада-салт, үрп адаттарыбызды элге тааныталы деп Кара-Балта шаарында Сары-колдон келген этникалык кыргыздарынын көргөзмөсүн өткөрдүк. Кийген кийимибиз, кармап туткандарыбыздын…

Калбүбү эже жалгыз бой эне, эки баласы менен 10 жылдан бери Ош шаарынын борбордук стадионунда жашайт. Себеби башка бараар жайы жок. Калбүбү Жамилова 1997-жылы Тажикстандан жакшы жашоону эңсеп өз мекенине көчүп келген. Чуркап жүрүп 12 жылдан кийин гана Кыргызстандын жарандыгына ээ болгон. Андан бери ойлогон көйгөйлөрү чечилип кетет десе, андай болгон жок. Учурда каарманыбыз ай сайын 2065 сом өлчөмундө…

Бүгүнкү күндө этникалык кыргыздардын жашоо турмушу учурга салыштырмалуу 50-60 жыл артта калган. Аткени тоолуу аймактарда отурукташып, көп нерселерден чектелип калган. Маалыматтар боюнча 700 миңден ашуун этникалык кыргыз тарыхый мекенинен тышкары, дүйнөнүн ар кайсы булуң-бурчтарында жашап келишет. Негизинен алардын көбү коңшулаш өлкөлөрдө турушат. Тактап айтканда, Өзбекстанда 370 000, Кытайда 160 000, Орусияда 42 000, Тажикстанда 56 000, Ооганстан менен Түркмөнстанда…