Этникалык кыргыздар

Кыргыздардын салттуу киймдерди талдоого алууда Мургабдык кыргыздардын келек баш кийимине колдонулган ырым-жырымдары кызыгууну жаратты. Алгач келектин комплекстери тууралуу маалымат берсек. Туулга түрүндө башка ылайык бычылып тигилген баш кийим чач кеп деп аталган. Аны даярдоодо ар бир кыз-келин катышып ар кыл кооз саймаларды сайышкан. Баш кийимди алгач көргөндө эле көздүн жоосун алган өтө көркөм, ары татаал саймалары, асыл буюмдар карматылып жасалышы…

Өлкөбүз эгемендикти алгандан тарта миңдеген боордошторубуз Тажикстандан ар кандай себептерден улам Кыргызстанга жер которуп көчүп келишкен. Алардын басымдуусу Чүй облусуна жайгашышкан. Бул этникалык кыргыздар жалпы республикадагы 50%дан ашыгын түзөт. Этникалык кыргыздардын көчүп келүүлөрү бүгүнкү күндө да уланууда. Макалада негизги басым Чүй облусунаТажикстандан көчүп келгенэтникалык кыргыздардын жайгашышына, санына жана интеграциялык жараяндын айрым маселелерине жасалды. Кыргызстандагы этникалык кыргыздардын интеграциялык маселелери боюнча…

Урматтуу Сарыколдогу туугандар мен Мошал Гувен, биз да бир канча жылдар мурун Сарыколдон чыккан кыргыздарданбыз, Ажы Рахманкул хандын урпактарыдан болобуз. Мен да өзүм Ажы Рахманкул хандын күйөө баласы боломун... Материалды толугу менен боордошубуз Мошал Гувен бизге берген төмөндөгү интервьюсынан тааныша аласыздар. Мошал Гувен // Ушул үйлөрдүн курулушуна Йенифакылы…

Кыргыздар байыртадан бери тарыхтын жолун татыкттуу басып келген эл. Мына ушундай тарыхый узак жашоосунда жана баскан жолунда кыргыз бабаларыбыз өздөрүн каадалуу элбиз дешкен. Кыргыздардын акылмандыгы салттуу ырым-жырымы, жорук-жосуну, каада-салты, мырзалыгы байыркы экендигин жана бай экендигин ырастайт. Байыркы кыргыздар ири салтанаттарды, майрамдарды, улуу күндөрдү, той-аш сыяктуу шаң күндөрдү, ырым жырымдарды өткөрүшкөн. Ар кайсы жерлердеги урууларга, кошуна-колоңдорго чакырыктар кетип, кыргыздардын башы…

Чүй өрөөнүнө келип отурукташып калган мургабдык кыргыздардын бири – Улукбүбү Жунусова. Аны менен жолугуп, түпкү мекенине келип калуусунун себептери менен азыркы жашоосу, мургабдык кыргыздар тууралуу билмекке Кара-Балтага жол тарттым. ТҮШҮНДҮРМӨ Мургаб району – Тажикстандын Тоолуу-Бадахшан автономиялуу облусундагы район. Мургаб эли жашаган өрөөн Сары-Кол деп аталат. Памирде деңиз деңгээлинен 3600 метр бийиктикте жайгашкан. Калкы – 6,3 миң адам. Каарманым мени…

Тажикстандын Мургаб аймагынын Баш-Гүмбөз айлында жайгашкан Алымбек Датка менен Курманжан Датканын уулу Абдылдабек баатырдын күмбөзү оңдоп-түзөөгө муктаж. Бул тууралуу Орозбек Муратов өз фейсбук баракчасына жазып чыкты. Сары-Кол Чыгыш Памир сайтынын маалыматтына танясак, бул жердин аты Баш-Гүмбөз деп аталып калганы Абдылдабектин өмүрүнө байланыштуу. Бул жөнүндө төмөнкүдөй бир тарыхый окуя эл арасында айтылып жүрөт. Абдылдабек орустардан качып Сарыкол аркылуу Ооганстанга…