Этникалык кыргыздар

Өткөн кылымдардын 60-70-жылдарындагы аксакалдардын айткандарына жана кээ бир тарыхий материалдарга таянсак Баш-Гүмбөз, б.а. эң башкы Гүмбөз Абдылдабекке таандык, Абдылдабек Алымкул датка менен Курманжан датканын уулу болгон. Бул боюнча айрым бир маалыматтарга караганда Ооганстандан кайтып келе жаткан Абдылдахан (Абдылдабек) азыркы Баш-Гүмбөз өрөөнүнө келгенде каза болуп, сөөгү ошол жерде коюлган. Андан кийин ага эстелик үчүн Гүмбөз тургузулган. Ошондуктан бул эң биринчи Гүмбөз…

Сары-Кол жери бир караган адамга, көзгө комсоо, жупуну, боз талаалар көрүнгөнү менен, ал канчалаган сырларды ичине катып жатканын бардыгы эле биле бербейт. Бул табияты татаал, суук, ышкырган шамалдан башка эч нерсеси жоктой көрүнгөн аймакты тээ байыртадан бери эле адам баласынын буту тийип, анда жашап, анын табиятынын кучагына кирип турмуш өткөрүп келе жатат. Ошондой боз чаңдуу, шамалдуу Сары-Кол жергеси аны мекендеген…

Нарындан келип, биздин редакцияга кире кеткен памирлик жаштар менен маектештик. Түпкү мекенге келүү, изги тилектер, билим алуу, сүйүү туурасында кеп салып, ал тургай калың темасына да кирип кеттик. Биздин маектештер алды 23, ал эми арты 18 жаш курагында экен. Баса, маектештерибиздин тилдик сүйлөө өзгөчөлүгүн сактап, сөздөрүн өзгөртпөй бердик. — Кыргыз жерин аттагыныңыздарга үч ай чукулдап калыптыр. Сиздерге бул…

Жибек жолу тууралуу айтылганда албетте Сары-Кол жергесин айтпай кетүүгө болбойт. Ааламга таанылган Жибек-Жолу Чыгыш Памир, болгондо да так ушул Сары-Кол аркылуу өтүп анан ааламга кеткени тарых барактарында таамай жазылып келет. Азыркы мезгилде ошол Жибек-Жолунун эскирген изи менен ошол кездеги кыймыл башталып калгансыды. Буга Мургаб районуннун аймагындагы Көлмө ашуусу аркылуу ачылган автомобиль жолу күбө болуп жатат. Аличор өрөөнүнүн жашоочуларынын оозунан…

Улут Ажосу, Президентибиз Эмомали Рахмондун көрөгөч саясаты менен Тажикстан Республикасы эгемендүүлүктү алуу менен 26 жыл ичиндеги жетишкендиктер Кызыл-Рабат жамаатында арбын. Алгач СССР тараган мезгилди эскерсем, менчиктештирүү саясаты менен бардык турмушка керектүү ишканалардын имараттары сатылып, бузулуп, жашоо токтой тургандай болгон эле. Ошол жоготуулардын ордун толуктоо менен бир топ көйгөйлөрдүн орду 26 жыл ичиенде толукталды. Атап айтсам, байланыш түйүнү жокко…

Талас районунун Кум-Арык айылынын 52 жаштагы тургуну Орозгүл Султанова 10 жылдан бери кыздардын себин даярдап киреше табат. Аймактык кабарчы аны менен таанышты. Өзүнүн айтымында, Таласка 2002-жылы Памирден көчүп келген. «Мен өзүм Памирлик кыргыздан болом. 2002-жылы Памирде жашоо болбосун билип, туугандарыбыздын бири Талас өрөөнүнө алып келип жайгаштырган. Бул жакка келгенде 4 жыл кара жумушта иштеп күн өткөрүп жүрдүм. Кат…