Этникалык кыргыздар

Ош-Мургаб жолу мургабчылар үчүн өмүр жолуна тете, ошондуктан тажикстандык паракор гаичилер менен чек арачыларга да кайыл. Байтемирдин баяны Тарыхка Памир тракты деген аталыш менен кирген Ош-Хорог жолунун көбүн бийик тоо шартына чыдамдуу жергиликтүү кыргыздардын күчү менен бүткөн. Алардын катарындагы Байтемир Куловдун тагдырын "Делбирим" («Кызыл жоолук жаңжалым») аңгемесинде Чынгыз Айтматов түбөлүккө кагаз бетинде калтырган. Кийин Илиястын аялы Аселди…

Оштон Мургабга бараткан жолдо Бишкектен келаткан комузчу менен таанышып калдым. Айдоочу чек арада биздин паспортторубузду алып кеткен эле. Ага шерик болуп отурган орто жаштардагы бою пасыраак кишинин алдында комуз бар болчу, көрсө Мургабдын Ыраң-көл айлындагы шайырлар тобунун өкүлү Курбанбай Раимжанов Бишкекте чоң комузчу Нурак Абдрахмановдун семинарынан кайтып келаткан экен. - Бишкекте Нурак Абдрахмановдун Эн белгиси менен комуз үйрөткөн семинарга…

Бир жарым миң этникалык кыргыздар Кыргызстан жарандыгын алалбай келет. Арасында 10 жылдап күткөндөр бар. Бул тууралу «24.kg» агенттигине «Аалам кыргыздары» журналынын башкы редактору Акылбек Атабаев билдирди. Айтымында, алардын көпчүлүгү Өзбекстандан ооп келген кыргыздар. Учурда алар Жалал-Абат, Бишкек, Кадамжай, Кызыл-Кыя шаарларында турушат. «Биздин мыйзамдарда кош жарандык каралган эмес. Андыктан Кыргызстан жарандыгын алыш үчүн алар мурда жашаган өлкөсүнүн жарандыгынан чыгышы…

Памирдин археологиялык эстеликтери али начар изилденген. Жазма булактардын маалыматтарынын бир кыйла толук жыйнагы орус окумуштуулары — И. Минаевге жана Н. Аристовго1270 таандык. О. Олуфсен менен А. Стайндын Памирди археологиялык жактан изилдөөлөрү илимди Батыш Памирдин, көпчүлүгүндө Вахан (Ка’ахка, Замрташ-и-параст ж.б.) боюнча айрым сепилдер менен тааныштырды. Чыгыш Памирде, а түгүл Алайда да А.Стайн байыркылардын эстеликтерин көргөн эмес жана алыскы өткөн замандарда бул…

БАШЫ... Кыргыз-тажик чек арасын өтүп, Тажикстанга киргенден кийин кыргыздардын Кара-Көл айылына туш келесиз. Кара-көлдүк ишкер айым Айзаданын ашканасына башбагалы. Кыргыз-тажик чек арасынан өткөндөн кийин жарым саат да жүргөн жок окшойбуз, алыстан мунарыктап, көлдүн көгүш кылаасы көзгө урунду. Чатыры жок, акиташ менен акталган төрт бурчтук үйлөр кертилген канттай болуп, көл боюнда чачылып жатты. Чаң баскан айылдын көчөлөрүнөн үрүп чыккан…

Илим изилдөө максатында ушу жылдын август айында акчийлик котормочу Анаркүл (көлдүк уруусунан) болуп Фу-йү кыргыздарына жол тарттык. 2001-жылдагы 5 жолку жыл эсептөөсүнүн негизинде Хейлунжан боюнча 1473 адам, анын ичинен Фу-йүда – 1155, Достук айылында – 337, Фу-йү мал чарбалык фермасында 289, Фу-йү базасында – 239, Таха айылында – 209, Лоң-эн-чиао базарында – 46, Фу-хай базарында – 30, Ардао-ванда – 8,…