Этникалык кыргыздар

Илим салаасы азырга чейин Памир – Алай кылкасын байыркы Сактар мекендеп турушкан деген тыянакты кабыл алышууда. Б.И. Байнберг менен Б . Я. Шитавский жазган «Орто Азиянын илгерки замандагы тарыхы менен маданияты» аттуу китебинде чыгыш Памирден байкалган биздин заманга чейин 4 – 6 - кылымдарга таандык болгон коргон менен курчалган бейиттер Сак урууларына тиешелүү деген ойду айтышат1. Ал 18- кылымдан тарта…

Таруудай чачылдык, чаалыктык, Бороондо буюккан аркардай, Кыйырсыз чеги жок күтүүдөн, Арылбас арманга кабылдык. Тилекти, үмүттү артынып, Бабалар кыялдан байышкан, Тирликтин түгөнбөс чегинде, Чет жерди жазданып калышкан. Жыл өтүп жылдарга басылып, Кылымдар кыясын карытып, Кутман күн келерде кутпадан, Келебиз кусалык артынып. Күнөөнү кимдерге артабыз, Күндөргө кайрылгыс жаттайбыз. Андыктан келер күн кыйырын, Үмүттө карайбыз, карайбыз.

Памир жөнүндөгү алгачкы маалыматты батыш эли Маркополонун китебинен окушкан. Италиялык Саякатчы Маркополо（1254-1324）Европада алгачкылардан болуп Памир жөнүндө жазган：«Ушул кичи элден （Бадахшан） айрылып, чыгыш батышты көздөй улоочон үч күн жүргөндө тоолорду аралап кетесиң. Тоо чокусу абдан бийик болуп, адамга дүйнөнүн эң бийик жери экен деген ой салат. Бийик белге чыкканда бир түзөңдүк көрүнөт, анда бир дарыя бар, чөйрөсү өтө кооз, дүйнөнүн эң…

Өткөн кылымдын токсонунчу жылдарынан тарта Тажикстандын Жерге-Тал жана Мургаб райондорунан Кызыл-Кыя шаарынын аймагына этникалык кыргыз жарандары көчүп келе баштаган. Учурда шаар аймагында эки жүзгө жакын үй-бүлө жашайт. Алардын басымдуу бөлүгү устачылык, жергиликтүү базарда соода-сатык менен алектенет. Үй эмеректерин жасоочу кичи ишканаларды ачып, жергиликтүү казынага салык төлөйт. Кызыл-Кыя шаарынын тургуну Рахматтула Абдуллаев: “1993-жылы Тажикстандын Жерге-Тал районунан Кызыл-Кыя шаарына согуштун кесепетинен…

Султан Парванов Бишкектеги студенттик күндөрүнөн сүрөттү кармап отурат. Оңдо өмүрлүк жубайы Шарапат Жайчиева. Кыргызда Султан Палван бар, ал эми Султан Парван да бар экенин көптөр биле бербейт. Бойлуу, кең далылуу жазуучу Султан Раевди эл оозунда Султан Палван дешет. Султан Парманов Тажикстандагы Мургаб районунда кыргызча жазган көзгө басаар жалгыз журналист, тажик өкмөтүнүн райондук "Сары-Кол" гезитинин редактору. Султан Пармановдун сырты акталган,…

Кыргыз элдик ырларын түрлөргө бөлүүдө биз эки негизге таянабыз. Бири, Кыргызстан жана Жуңголук адабиятчылар жазган кыргыз эл ооз адабияты жөнүндөгү жалпы баяндар менен кыргыз адабият тарыхтарында колдонулган ыкма; экинчиси, «Жуңго жөө жомоктору, элдик ырлары, макал – ылакаптары» деп аталган үч жыйнакты түзүүдө колдонулган түргө бөлүү ыкмасы. Биринчи ыкма жалпылык мүнөзгө ээ болуп, бир канча мүнөздөш түрлөр бир теманын ичине жыйылган…