Этникалык кыргыздар

Чэн Жифен аттуу кытай сүрөтчүсү кыргыздардын тарыхына жана маданиятына арналган “Eagle clan - Бүркүттүн уруу” деп аталган фотоальбомун чыгарды. Ак-кара түстөгү сүрөттөрдө кытайлык кыргыздардын жашоо-тиричилиги чагылдырылган. Сүрөттөрдү жаратууга Чен Жифен бир нече жылдарды арнап, миңдеген чакырым жолдорду баскан. Сүрөтчү аталган альбомдун бир нускасын Кытайга иш сапары менен барган Султан Раевге тапшырган. Учурда Чен Жифендин жеке көргөзмөсүн Кыргызстанда да…

Кыргыздар жашаган аймактар Керегеси кең жайылган, учу-кыйыры узатасынан созулган Улуу Кытай жергесинин Шинжаң уйгур автономиялуу районунда бүгүнкү күндө 200 миң чамалуу кыргыз жашайт. Алар канча кылымды карыткан улуттук тилин, адабиятын, каада-салтын, маданиятын туу тутуп, улуттук өңүн өчүрбөй, кыргыз жүзүн сактап калуу үчүн, буга чейин да, ушу күндө да зор аракеттерди жасап келишет. Шинжаңдагы кыргыздардын негизги бөлүгү (80 пайызга жакыны)…

Алты миңден ашык жаран Кыргызстанда каттоосу жок жашап жатышат. Бул тууралуу мамлекеттик миграция кызматы билдирди. Алардын көпчүлүгү башка өлкөлөрдөн келген кыргыздар. Паспорттун жоктугунан өздөрү менен кошо балдары социалдык кепилдиктерди ала албай келишет. Мамлекеттик "Кыйрылман" программасын кабыл алуу боюнча өкмөттүн токтом долбоорун миграция кызматы коомдук талкууга койду. Анда 2017-22-жылдар аралыгында Кыргызстанга көчүп келген этникалык кыргыздарга жардам көрсөтүү каралган. …

Сарыколдой ыйык, мазарлуу, шейиттүү жер аз деп улуу улукман карыялар айтып келишет. Сары-кол тарыхында миндеген жылдар болуп Мургаб жергесине биринчи болуп коңшу кытай мамлекети көзүн артып жунгар баскынчылары бир канча кылым мурда келип кайра жеңилип кетишкен. Кийин Улу Британия мамлекети көзүн артып ар кандай экспедиция жөнөтүп, өзүнө каратышка аракет кылса ошол эле убакытта орус империясы дагы өзүнө каратыш үчүн атайын…

Жыйырма жыл мурда Кызыл-Кыя шаарына Тажикстандын Мургабынан көчүп келген этникалык кыргыздар колдоого муктаж. Антпесе жарандыгы же каттоосу жок болгондуктан жумушка орношуу азапка айланып, мамлекеттен пенсия менен жөлөк пул алалбай кыйналып турушкан чагы. //

Кыргызстан эгемендик алгандан бери 50 миңден ашуун этникалык кыргыздар тарыхый мекенине кайтып келишкен. Бул тууралуу “Кабар” агенттигине КРнын Өкмөтүнө караштуу Мамлекеттик миграция кызматынын кайрылмандар жана жер которгондор менен иштөө бөлүмүнүн башчысы Айгүл Борбугул кызы билдирди. “Негизинен алар Тажикстан менен Өзбекстандан келгендер. Алардын 40 миңден ашууну Кыргыз Республикасынын жарандыгын жана кайрылман статусун алган. Бирок, сырттан келген этникалык кыргыздар милиция кызматкерлери…