Этникалык кыргыздар

"Азаттыктан" коңшу мамлекеттердеги кыргыздарга арналган "Элимдин көрөңгөсү" түрмөгүнүн кезектеги санын сунуштайбыз. Бул ирет Тажикстандын Мургаб районуна жана жалпы эле этникалык кыргыздарга арналган Сары-Кол сайтынын негиздөөчүсү Абдижамил Примбердиев менен маектештик. Кыргызстанда "Сары-Кол" деген сайтты көпчүлүк биле бербейт, себеби ал тажикстандык, негизинен мургабдык кыргыздарга арналган. Анткен менен коңшу өлкөлөрдө отурукташкан кыргыздар үчүн анын мааниси баа жеткис. Анткени ошол эле Тажикстандын Жерге-Талындагы…

2004- жыл... Журналистик иш менен Тажикстандын Жерге- Тал районундагы кыргыз боордошторго барып кайткан элем. Беш күндүк сапар аралыгында кызыктуу окуяларга күбө болуп, көп кызык адамдардын үйүнөн ырыскы буюрган. Кызыгы, асманында «Тажикстан» деп жазылып турган ал аймактын эли кыргыз тилин мыкты сактап калганы менен кыргыз элине тиешелүү көп баалуулуктарды кармана албай калдык деп кейигени эсимде. Көп суроо, көп маек…

Садыр Жапаров, Жогорку Кеңештин экс-депутаты: “Кайрылмандарды эмес,бийлик каражандарын ойлоп жатат” - Садыр Нуркожоевич, этникалык кыргыздарды өз мекенине алып келуу максатында "Кайрылмандар" деген мыйзамдын автору сиз деп угуп калдык. Бул мыйзамды сиз жазгансыз да? - Ооба бул мыйзамдын автору менмин. 2007-жылы депутат болуп олтурган мезгилде жаздым эле. 15-16 –октябрда парламенттин толук кароосунан өткөргөм. Бир аптадан кийин 22-октябрь күнү «…

Коңшу өлкөлөрдө жашаган кыргыздарга арнап, «Элимдин көрөңгөсү» рубрикасын тартуулайбыз. "Азаттыктын" рубрикасынын алгачкы санында Тажикстандын Мургаб районундагы Баш-Күмбөз айылындагы мектеп-интернаттын абалынан кабар алабыз. Ооганстан менен чек арадан болгону 30 чакырым аралыктагы бул алыскы айылдагы мектепке жакында Бадахшан автоном областынын бийликтери жана борбордук тажик өкмөтү жардам көрсөтүп, жазында мектепти оңдоп-түзөп берүүгө сөз берди. Баш-Күмбөз айлындагы мектептин мурдагы башталгыч класстар мугалими Убайдылда…

Ушул күндөрү Тажикстандын Мургаб районунан келген этникалык кыргыздар Ош шаарындагы эски гараждарда жашап жатышат. Алардын алды мындан 14 жыл мурун келишкен. Шаарда 40 жыл мурун курулуп, азыр колдонулбай калган гараждарда 5 үй-бүлө күн кечирүүдө. Ош шаардык мэриясы бул этникалык кыргыздарга шаар аймагынан жер берүү маселеси чечилгенин айтууда. Алгач Мургабдан келген кыргыздардын астынан сыз, үстүнөн тамчы өткөн гаражда жашап жатышканын…

Ош шаарындагы Алай көчөсүндө жайгашкан гараждарда 6 үй бүлө жашап жатышат. Алар Тажикстандын Мургаб районунан көчүп келишкен. Бул жерге эң алгачкылары мындан 14 жыл мурда көчүп келгиндиктерин айтышса, калгандары 2004-жылы келишкен. "Үй жайыбыз жоктугунан улам ушул муздак дубалдарда күн кечирип, аргасыздан жашап жатабыз. 54 жаштамын. Оштогу борбордук базарда араба түртүп жан багам. Кээде катуу ооруп, жумушка да чыга албай…