Келинге тийешелүү тыюулар: Кыргыз элинин салтында келиндерге коюлган тыюулар көп. Мисалы: Келин кайын ата, кайын энесинин жаткан төшөгүн тебелебейт. Бул – биринчиден аларга болгон сый, экинчиден кайын атанын төшөгүн тебелесе кусуру өтүп, келин ооруп калат деп коюшат. Келин төркүнүнө барганда…
Баланы бешикке салуу ырымы кыргыздарда кадимки чоң той менен коштолот. Ымыркайдын киндиги түшүп, төрөлгөнүнө жети күн болгондон баштап бешикке салынат. Бешик наристени бакканга, таза кармаганга, уктатканга бир топ ыңгайлуу. Салт боюнча бешикти төрөлгөн наристенин таенеси алып келет. Ал эми наристенин…
Бастырганды билбеген жолду бузат,Башкарганды билбеген элди бузат.Кайраттуу - карыса да жаштай,Кайратсыз жаш болсо да карыдай.Кара жерди жамандаба, башка кайда барасың,Калың элди жамандаба, каргышына каласың.Киши жаманы кирип чыкканча билинет,өз жаманың өлгөнчө билинбейт.Күчтүү болсоң жердей бол - баарын чыдап көтөргөн.Таза болсоң суудай…
Кошумча Кошумча-жамандык-жакшылыкта элибиздин бири-бирине көрсөткөн жардамы, урмат-сыйы. Ар ким алына жараша (акча, мал, кийит, эгин-тегин, чөп-чар, отун-суу) жай айтат. Берешен элибиз ортодон чыгарып, белгилүү өлчөм чыгарат, же биригип мал союп, ал шарттуу түрдө болот. Бул «ыража» деп да айтылат. Айыл…
КОЙ СОЮУ Алгач кыбыланы карап (койду дагы), Жараткандан жакшылык тилеп, бата кылынат. Андан соң койдун башын кыбыланы каратып, буттарын кайчылаштырып, бекем бууйт. Сол колду койдун оозуна салып алдыңкы жаагынан кармап, башын өйдө тартып, күрөө тамырды жана кекиртекти кулактын түбүнөн омурткага…
* Бээнин сүтү ирибейт. Андыктан андан айран жасоого болбойт.* Сүт болжолдуу түрдө бишкек менен 700-1000 ирет бышылат.* Кымыздын өңү бээлердин жеген чөбүнө жараша кызгылтым (Арпа, Ак-Сай тарапта), агыш (Суусамырда) болот.* Элибизде бээ байлаган үйгө кайрылбай кетүү, көрмөксөнгө салуу баба салтын…
Страница 15 из 20
